Polska objęła 6-miesięczne przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej 1 stycznia 2025 r., po raz drugi w historii.

– Przejęliśmy prezydencję w szczególnym czasie dla Unii Europejskiej, kiedy prace rozpoczynała nowa Komisja Europejska, która wkrótce potem zaprezentowała i rozpoczęła realizację swojego programu prac. Mieliśmy więc pewien przywilej zgłoszenia propozycji na otwarciu prac KE. Był i jest to także wyjątkowy czas w geopolityce – tuż po wyborach w USA, w czasie wciąż trwającej wojny w Ukrainie i podczas niepokojów na Bliskim Wschodzie – zauważył szef resortu rolnictwa.

Jaka była nasza prezydencja?

Minister Czesław Siekierski polską prezydencję w Radzie UE określił jako merytoryczną i skuteczną.

– Do naszej roli podeszliśmy z należnymi jej powagą i ambicją. Podczas naszego półrocznego przewodnictwa w Radzie UE byliśmy liderem negocjacji z KE, reprezentantem Rady UE i neutralnym mediatorem. Dążyliśmy do kompromisów i zawsze stawialiśmy na współpracę. Był to czas spotkań i dyskusji, a przede wszystkim, dialogu w wielu wymiarach  – stwierdził szef resortu rolnictwa.

Przede wszystkim bezpieczeństwo żywnościowe

Jak przypomniał minister Czesław Siekierski, priorytetem naszej prezydencji było bezpieczeństwo, dlatego przyjęliśmy hasło „Bezpieczeństwo, Europo!”. W obszarze rolnictwa działaliśmy więc przede wszystkim z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w UE. Traktujemy je jako fundament silnej, stabilnej Europy. Dlatego pracowaliśmy nad poprawą konkurencyjności i zwiększeniem odporności na kryzysy rolnictwa oraz stabilizacją dochodów rolników i wzmocnieniem ich pozycji w łańcuchu dostaw żywności.

Silny głos polskiej prezydencji w debacie nad przyszłością WPR

Okres polskiej prezydencji przypadł na czas dyskusji o przyszłości WPR i konstrukcji wieloletnich ram finansowych po roku 2027.

– Polska prezydencja zabrała silny głos w debacie nt. „Wizji dla rolnictwa i żywności”. Nasze stanowisko było i jest jasne: potrzebujemy silnej, nowoczesnej i konkurencyjnej WPR, opartej na dwufilarowym, odpowiednim budżecie, dostosowanej do wyzwań przyszłości. Zakładamy, że zmiany we WPR będą miały charakter ewolucyjny, nie rewolucyjny, gdyż w dzisiejszych niestabilnych czasach rolnicy i cały sektor rolno-spożywczy oczekują stabilnej i przewidywalnej polityki rolnej – podkreślił minister Czesław Siekierski.

Spotkania w ramach prezydencji

Poza prowadzeniem formalnych prac Rady w Brukseli i Luksemburgu zorganizowaliśmy wiele spotkań urzędniczych i konferencji w kraju. Przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej w kontekście konieczności utrzymania bezpieczeństwa żywnościowego poświęcona była konferencja wysokiego szczebla 5 marca 2025 r. w Warszawie.

Ważnym wydarzeniem i sukcesem był Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi, który odbył się w Poznaniu 8-10 maja 2025 r. Wziął w nim udział komisarz UE ds. rolnictwa i żywności Christophe Hansen oraz ministrowie ds. rolnictwa wielu państw członkowskich UE. Było to największe wydarzenie podczas polskiej prezydencji, gdzie zaprezentowaliśmy idee rozwojowe, rozwiązania oraz najlepsze praktyki i wyróżniające się dokonania instytucji w zakresie odnowy i rozwoju wsi, także w odniesieniu do globalnych wyzwań i zmian demograficznych.

Najważniejsze dokonania polskiej prezydencji

Jak podkreślił minister Czesław Siekierski, dziś, po miesiącach wytężonej pracy, możemy z satysfakcją stwierdzić, że nasze wysiłki przyniosły wymierne efekty.

– Wszystkie tematy zidentyfikowane przez polską prezydencję jako priorytetowe były przedmiotem intensywnych prac na różnych unijnych forach. Konsekwentnie wspieraliśmy rozwiązania odpowiadające na potrzeby rolników i skutecznie koordynowaliśmy prace legislacyjne – zauważył szef resortu rolnictwa.

Zrobiliśmy ważny krok ku wzmocnieniu pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności. Sukcesem polskiej prezydencji jest uzyskanie, w wyniku intensywnych prac, mandatów na rozpoczęcie negocjacji z Parlamentem Europejskim dwóch projektów rozporządzeń, przedstawionych przez Komisję Europejską: w sprawie transgranicznego egzekwowania przepisów dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych oraz zmieniającego rozporządzenie o wspólnej organizacji rynków. Są to konkretne rozwiązania, które chronią interesy rolników i przeciwdziałają nieuczciwym praktykom handlowym.

W ramach naszej prezydencji wypracowaliśmy wspólnie z państwami członkowskimi UE blisko 400 propozycji upraszczających przepisy WPR. Uproszczenia obejmują m.in. ograniczenie liczby kontroli u beneficjentów, zwolnienie z warunkowości dla małych i ekologicznych gospodarstw, uproszczenie procedur zmian w planach strategicznych, podwyższenie płatności ryczałtowej dla małych gospodarstw, zniesienie obowiązku rozliczania się z realizacji celów, uproszczenia w zakresie norm GAEC (dobre praktyki rolne) czy zwiększenie elastyczności definicji trwałych użytków zielonych (TUZ).

Polskiej prezydencji udało się przełamać ponad 18-miesięczny impas w sprawie rozporządzenia dotyczącego roślin uzyskanych za pomocą nowych technik genomowych. Nasze poprawki do projektu zyskały akceptację w Radzie UE. Negocjacje z Parlamentem Europejskim będą jeszcze trwać, ale jesteśmy gotowi pracować dalej w tej sprawie z prezydencją duńską.

Dzięki debatom podczas Rady AGRIFISH oraz intensywnym pracom w ramach grupy roboczej Rady jesteśmy znacznie bliżej nowelizacji unijnych przepisów – rozporządzenia w sprawie dobrostanu zwierząt w transporcie oraz przepisów w sprawie roślinnego materiału rozmnożeniowego.

Co dalej?

Zdaniem ministra Czesława Siekierskiego zakończenie intensywnego czasu polskiej prezydencji wcale nie oznacza końca wytężonych prac.

– Czeka nas teraz wcale nie łatwiejszy okres. Przed nami ważne wydarzenia i czas, kiedy zapadną kluczowe decyzje na forum UE. Nadal nie znamy ostatecznego kształtu umowy UE-Mercosur. Przypomnę, że stanowisko Polski jest jasne: nie akceptujemy umowy handlowej z Mercosur w obecnym kształcie. Oczekujemy, aby została ona obudowana takimi zapisami i warunkami, które będą chronić interesy europejskich rolników i zapewniać utrzymanie wysokich standardów produkcji żywności obowiązujących w UE – powiedział szef resortu rolnictwa.

Minister Siekierski przypomniał, że ostatniego dnia polskiej prezydencji Komisja Europejska ogłosiła zakończenie negocjacji z Ukrainą w sprawie przeglądu warunków handlu na podstawie artykułu 29 Układu o stowarzyszeniu. Proponowane porozumienie jeszcze nie zostało przekazane do zatwierdzenia państwom członkowskim UE. Rada UE będzie podejmować decyzję w tej sprawie większością kwalifikowaną.

– Polska odniesie się do zapisów porozumienia, gdy je otrzyma. Przypominam, że zdaniem Polski umowa handlowa pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą musi zostać uzupełniona o bilateralną klauzulę ochroną, umożliwiającą podjęcie działań ochronnych w handlu wszystkimi towarami rolnymi. Ponadto, zgodnie z zasadą wzajemności, porozumienie powinno przewidywać poprawę dostępu do rynku ukraińskiego dla unijnego eksportu. Konieczne jest także dostosowanie przepisów ukraińskich do unijnych standardów i wymogów dotyczących bezpieczeństwa żywności i zrównoważonego rozwoju – podkreślił minister Siekierski i dodał, że niezmiennie jesteśmy za wsparciem eksportu towarów rolno-spożywczych z Ukrainy do tych miejsc na świecie, które szczególnie tej żywności potrzebują.

– Teraz czas na przełożenie dokonań prezydencji na dalszą pracę Polski na forum UE. Chciałbym, abyśmy pozostali jednym z najbardziej aktywnych państw członkowskich i nadal mieli wpływ na kształtowanie unijnej polityki rolnej – podsumował szef resortu rolnictwa.

Szczegółowe informacje o działaniach w ramach polskiej prezydencji w Radzie UE, w obszarze rolnictwa, można znaleźć w zakładce:

Polska Prezydencja w Radzie UE - podsumowanie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Transmisja dzisiejszej konferencji dostępna jest na oficjalnym profilu MRiRW na YouTube oraz na ministerialnym profilu Facebook.

Źródło: MRiRW